📌 Gayrimenkul işlemlerinde depozito (kapora), bir mülkün kiralanması veya satın alınması sürecinde finansal teminat olarak yapılan bir ödemedir.
✅ Mevduat Ödemelerinin Yasal Dayanağı
Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 177. maddesine göre depozito, bir sözleşmenin kurulduğunun kanıtıdır. Ancak, depozitonun hukuki niteliği ve iade edilebilirliği, türüne ve her iki tarafın üzerinde anlaştığı şartlara bağlıdır.
✅ Mevduat Ödeme Türleri
Mevduat ödemeleri iki kategoride sınıflandırılmaktadır:
✔ Pey Akçesi (Earnest Money): Depozito peşin para olarak kabul edilirse, taraflardan herhangi biri sözleşmeden çekilmeye karar verirse iade edilmelidir.
✔ Cayma Tazminatı (Cayma Tazminatı): Depozito sözleşmede cayma tazminatı olarak belirlenmişse, anlaşmayı iptal eden taraf ödediği tutarı kaybeder ve geri ödeme talep edemez.
✅ Depozitolara İlişkin Mahkeme Kararları
Türk Yüksek Mahkemesi kararlarına göre, elden çıkarma tazminatına ilişkin açık bir sözleşmenin bulunmadığı durumlarda, depozito ödemeleri karine parası olarak kabul edilmektedir. Bu, anlaşmanın gerçekleşmemesi halinde tutarın kiracıya veya alıcıya iade edilmesi gerektiği anlamına gelir.
📌 Sonuç
Depozito ödemeleri, gayrimenkul işlemlerinde çok önemli bir rol oynar ve her iki tarafın da mali taahhüdünü sağlar. Ancak, mali anlaşmazlıklardan kaçınmak için kapora ile elden çıkarma tazminatı arasındaki yasal ayrımı anlamak çok önemlidir. Depozito ödemesi yapmadan önce, hem ev sahipleri hem de kiracılar haklarını korumak için şartları netleştirmelidir.
